Vluchtelingenkamp
Nyarugusu
Gigantisch dorp
Het Oost-Afrikaanse land Tanzania vangt al decennialang vluchtelingen op uit de buurlanden. Momenteel verblijven er zo'n kwart miljoen vluchtelingen.
In het noordwesten van het land bevindt zich sinds 1996 één van de grootste vluchtelingenkampen ter wereld: Nyarugusu.138.000 mensen uit Burundi en Congo wonen er samen. Dit zijn zo'n 35.000 gezinnen. Qua inwonersaantal dus te vergelijken met een middelgrote stad bij ons.
Het kamp wordt beheerd door de Tanzaniaanse overheid en het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen (UNHCR) van de Verenigde Naties.
Het kamp is maar liefst 1.771 voetbalvelden groot, of 9 bij 1,2 km. Het ziet eruit als een gigantisch groot Afrikaans dorp, maar dan helemaal afgesloten van de buitenwereld. Niemand mag er binnen of buiten zonder toelating van het ministerie.
Waarom op de vlucht?
Uit Burundi: Toen de Burundese president in 2015 voor de derde keer op rij verkozen werd, brak er overal in het land geweld uit. Voor veel Burundezen waren de verkiezingen niet correct verlopen. Maar de president liet het verzet met geweld neerslaan. 1.200 Burundezen kwamen om het leven, 400.000 mensen sloegen op de vlucht.
Uit Congo: In het Oosten van Congo is het al decennialang onrustig. In de regio zijn verschillende rebellengroeperingen actief die de mijnen (goud, tantalium, tin, tungsten, ...) proberen te controleren. Vaak krijgen die rebellen steun uit de buurlanden. Het regeringsleger probeert deze groeperingen te verslaan, maar slaagt daar niet in. Alle partijen maken zich schuldig aan grove mensenschendingen. Duizenden burgers slaan daarom op de vlucht.
Overleven in een vluchtelingenkamp
Na het geweld in eigen land en de vaak zeer moeilijke tocht tot aan de grens, wacht de vluchtelingen in het kamp geen aardsparadijs.
De situatie is er veiliger dan thuis, maar ook daar is overleven de eerste bekommernis. De Tanzaniaanse autoriteiten maken het de vluchtelingen niet bepaald makkelijk. In het kamp mogen ze zelf geen voedsel kweken, ze mogen niets kopen of verkopen, geen eigen zaakje opstarten en het kamp mogen ze niet verlaten.
Dit maakt dat iedereen in het kamp aangewezen is op de voedselhulp van de Verenigde Naties om te kunnen overleven. Helaas is de internationale hulp voor het wereldvoedselprogramma sterk geslonken in de afgelopen jaren, waardoor de voedselrantsoenen vandaag nog nauwelijks volstaan om een gezin te voedden.
De vluchtelingen hebben hierdoor geen andere optie dan toch buiten de lijntjes te kleuren en zelf wat voedsel te kweken in een kleine moestuin. Ook al schuilt het gevaar om de hoek dat autoriteiten alles komen vernietigen.
Maismeel en droge mais, een deel van het voedselrantsoen dat iedere vluchteling krijgt in het kamp om er te kunnen overleven.
Komen en gaan
Het aantal vluchtelingen in het kamp gaat op en neer. Als de situatie in een bepaalde regio opnieuw veilig is, dan keren vluchtelingen terug. Maar in andere regio's kan het geweld toenemen en kan er vandaaruit dan een nieuwe vluchtelingenstroom ontstaan.
In het kamp heb je mensen die er al jaren lang verblijven omdat ze niet terug kunnen. Heel wat kinderen zijn er bijvoorbeeld ook geboren. Maar er komen ook elke dag nieuwe mensen toe die op de vlucht zijn voor recenter geweld.
Wie net toekomt in het kamp krijgt een stukje grond toegewezen waar je zelf je eigen tent kan bouwen met wat dunnen boomstammen en een nylondoek.
Wie al langer in het kamp woont heeft meestal al muren gemaakt rond zijn tent met zelfgemaakte, zongedroogde bakstenen. Want een nylon tentdoek houdt het maar een poosje uit in de felle zo en in de harde tropische regenbuien.
Kinderen
Heel wat kinderen zijn in het kamp geboren en hebben nog nooit een stap buiten het kamp kunnen zetten. Hun hele leven speelt zich in het kamp af.
Daar gaan ze ook naar school. Wie uit Congo afkomstig is gaat naar een Congolese school. Burundese kinderen gaan naar een Burundese school. De leerkrachten zijn zelf ook vluchteling. Via de school leren de kinderen hun thuisland beter kennen.
In deze scholen kunnen de kinderen een officieel diploma behalen. Maar de scholen zitten overvol. Er zouden 8 keer meer scholen moeten zijn dan nu het geval is.
